مقدمه:

قبلا در قسمت اول مقاله ی چند واژه را در ایمنی به چالش بکشیم!  به بررسی واژه ی "نقطه ی افروزش یا "Flash point پرداخته بودیم که امروز در این قسمت قصد داریم سه واژه ی زیر را بررسی کنیم:

 Combustible, Flammable, Ignitable

اگر خاطرتان باشد گفته بودیم که در متون فارسی این سه واژه هرسه به یک معنی و آن هم به معنی"قابل اشتعال" ترجمه می شوند. در این جا قصد داریم با دقت بیشتری معانی جدید و مناسب برای این  واژه ها پیشنهاد دهیم. اهمیت این واژگان در ترجمه ی یک MSDS یا برگه ی اطلاعات ایمنی مواد، بسیار حائز اهمیت است. پس با ما همراه باشید.

منبع ما برای معنی واژگان کدام است؟

جهت ترجمه واژه ها از استاندارد OSHA 29 CFR 1910.106 کمک می گیریم:

Combustible liquid: any liquid having a flash point at or above 100ºF (37.8ºC).

ترجمه خط بالا به صورت زیر می باشد:

مایعات Combustible: هر ماده ای که نقطه ی افروزش (flash point) بالاتر و یا مساوی 100ºF (37.8ºC) داشته باشد.

و برای واژه ی  Flammable خواهیم داشت:

Flammable liquid: any liquid having a flash point below 100ºF (37.8ºC).

مایعات Flammable: هر ماده ای که نقطه ی افروزش (flash point) زیر 100ºF (37.8ºC) داشته باشد.

در دو تعریف بالا به وضوح مشاهده می شود که این تقسیم بندی بر اساس پتانسیل یک ماده برای آتش زایی دسته بندی شده اند. یعنی ماده ای که پتانسیل بیشتری برای آتش زایی دارد و در حقیقت راحت تر آتش می گیرد Flammable و ماده ای که پتانسیل کمتری برای اتش زایی دارد و سخت تر آتش می گیرد Combustible است.

شکل زیر در تفهیم موضوع کمک بیشتری خواهد کرد:

نکته: به عدد 100 درجه فارنهایت در تقسیم بندی بالا دقت فرمایید. مایعات دارای Flash point بالاتر از 100 درجه فارنهایت را Combustible و زیر این مقدار را Flammable گویند.

و اما در نهایت برای Ignitable:

این واژه به نوعی در تقسیم بندی ها نقشی ندارد و فقط برای کمک به تعاریف واژه های دیگر به کار می رود. به عنوان مثال در طبق تعریف OSHA  از  نقطه ی افروزش این چنین داریم:

Flash point: the minimum temperature at which a liquid gives off vapor within a test vessel in sufficient concentration to form an ignitable mixture with air near the surface of the liquid.

و یا تعریف NIOSH از نقطه ی افروزش :

Flash point: The temperature at which the liquid phase gives off enough vapor to flash when exposed to an external ignition source.

کدام واژگان را پیشنهاد می کنیم؟

با این تفاسیر ما واژه "آتش گیر" را معادل Ignitable بکار می بریم. و برای دو واژه ی دیگر به توضیحات زیر دقت کنید:

همانطور که گفتیم، پتانسل آتش زایی مواد  Flammable بیشتر از مواد Combustible بود. پس اگر بخواهیم برای  این دو واژه در زبان پارسی معادلی پیشنهاد کنیم، ما به این صورت پیشنهاد خود را ارائه می دهیم:

Flammable liquids = مایعات آتش زا

Combustible liquids = مایعات سوزا

مایع سوزا یعنی مایعی که می سوزد ولی مایع آتش زا یعنی مایعی که پتانسیل بیشتری برای سوختن و تولید آتش دارد.

پس جمع بندی این مطلب به صورت زیر می باشد:

Flammable liquids = مایعات آتش زا

Combustible liquids = مایعات سوزا

Ignitable = آتش گیر

با ثبت نام در خبرنامه فرا ایمن به محض انتشار مقاله ی جدید، از طریق تلفن همراه، شما را اطلاع خواهیم داد. کمنتر از 30 ثانیه تکمیل این فرم زمان می برد. (اطلاعات شما محرمانه خواهد بود و این شرکت خود را در قبال آن مسئول می داند. )

منابعی برای مطالعه بیشتر:

 چند واژه را در ایمنی به چالش بکشیم! شما هم کمک کنید! – قسمت اول

معرفی نرم افزار فارسی MSDS

سه نکته که احتمالا در مورد MSDS نمی دانید!